Kolano jest największym i jednym z bardziej skomplikowanych biomechanicznie stawów. Tworzą go połączenia między trzema kośćmi – udową, piszczelową oraz rzepką. Ponadto powierzchnie stawowe w zdrowym kolanie pokryte są chrząstką, która umożliwia swobodny ślizg podczas ruchów zginania i prostowania.

Fizjologicznie kolano wypełnione jest niewielką ilością płynu, produkowanego przez wyścielającą staw błonę maziową. Płyn zmniejsza tarcie między powierzchniami stawowymi i odżywia chrząstkę. Natomiast za amortyzację odpowiadają łąkotki – przyśrodkowa oraz boczna. To dwa półksiężycowate twory, które strukturą przypominają gumę. Niezwykle ważnymi elementami kolana są więzadła – to wytrzymałe „pasy” łączące kości między sobą. Mamy ich kilka, ale najważniejsze są cztery – więzadło krzyżowe przednie i tylne oraz więzadło poboczne przyśrodkowe i boczne.

Więzadła odpowiadają za stabilność kolana – wskutek ich napinania się w różnych fazach ruchu umożliwiają prawidłowe funkcjonowanie kolana i zabezpiecza staw przed „wypadaniem”.

Artroskopia stawu kolanowego to bezpieczna technika operacyjna, dzięki której możliwe jest penetrowanie stawu bez jego inwazyjnego otwarcia. Pozwala to na precyzyjne zdiagnozowanie schorzenia oraz jego zaopatrzenie. Wykonywana jest szczególnie w przypadku uszkodzenia więzadeł krzyżowych, leczeniu uszkodzeń chrząstki oraz łąkotek.

W Medical Clinic Podhale Art w Zakopanem metodą artroskopową wykonuje się następujące zabiegi, jak np.:

• resekcję łąkotki,
• leczenie mikrozłamań,
• synowektomię,
• usuwanie ciał wolnych,
• naprawę łąkotki z implantem,
• rekonstrukcję więzadła krzyżowego przedniego – ACL,
• rekonstrukcję więzadła krzyżowego tylnego – PCL,
• przebudowę kompleksu tylno-bocznego,
• rekonstrukcję więzadła pobocznego piszczelowego – MCL.

Wykonanie zabiegu w sposób artroskopowy, a więc bez konieczności chirurgicznego „otwierania” stawu, wiąże się z licznymi korzyściami dla Pacjenta. Spośród najistotniejszych wymienić należy:

• mniejsze dolegliwości bólowe w okresie pooperacyjnym,
• szybszy powrót do aktywności fizycznej,
• mniejsze ryzyko infekcji.

Najczęstsze wskazania do wykonania zabiegu artroskopii kolana to np.:

• uszkodzenia łąkotek – mogą wymagać zszycia lub częściowego wycięcia zdegenerowanej tkanki,
• uszkodzenia więzadeł – mogą wymagać zszycia (tzw. internal bracing) lub zabiegów rekonstrukcyjnych z użyciem własnych tkanek lub allograftów (przeszczepów pobranych ze zwłok i odpowiednio do tego przygotowanych),
• uszkodzenia chrząstki stawowej – mogą wymagać oczyszczenia, pokrycia specjalnymi membranami lub przeszczepów chrzęstno-kostnych,
• obecność ciał wolnych – najczęściej wymagają usunięcia.

Podstawą zakwalifikowania Pacjenta do zabiegu artroskopii kolana jest wizyta u lekarza ortopedy.

Konkretnie to podczas takiego spotkania zostanie zebrany dokładny wywiad – lekarz będzie pytał o dolegliwości – czas ich trwania, związek z ewentualnym urazem lub przeciążeniami, czy towarzyszą im inne niepokojące objawy. Następnie lekarz zbada kolano i często już na tym etapie postawi wstępną diagnozę. Zwykle w celu potwierdzenia rozpoznania i wykluczenia innych potencjalnych źródeł dolegliwości zleca się badania dodatkowe. W przypadku kolana najczęściej będą to badania obrazowe – zdjęcie rentgenowskie, badanie ultrasonograficzne lub badanie rezonansem magnetycznym. Co ważniejsze – po zakwalifikowaniu do zabiegu artroskopii kolana Pacjent wymaga odpowiedniego przygotowania. W przypadku Pacjenta nieobciążonego, niezbędnym minimum jest wykonanie podstawowych badań laboratoryjnych (morfologia krwi, sprawdzenie parametrów układu krzepnięcia oraz grupy krwi) oraz spotkanie z lekarzem anestezjologiem.

Wśród przeciwwskazań do wykonania artroskopii można wymienić problemy zdrowotne, jak np.:

• nieuregulowane nadciśnienie tętnicze,
• cukrzycę,
• ograniczoną ruchomość stawu,
• zapalenie tkanek wokół stawów,
• chorobę niedokrwienną serca,
• niedoleczone infekcje.

Artroskopię kolana wykonuje się w warunkach sali operacyjnej w znieczuleniu miejscowym lub ogólnym. Pacjent ułożony jest na stole operacyjnym w pozycji leżącej. Operowane kolano układa się na specjalnej podpórce. Pole operacyjne myje się i zabezpiecza jałowym obłożeniem, tak aby zminimalizować ryzyko infekcji. Zabieg można podzielić na część diagnostyczną, podczas której ortopeda dokładnie zbada kolano „od środka”, chcąc potwierdzić lub wykluczyć postawioną wcześniej diagnozę, oraz część leczniczą, mającą na celu naprawienie bądź usunięcie uszkodzonych struktur stawowych. Operacja, w zależności od złożoności stwierdzonych uszkodzeń, może trwać od kilkunastu minut do około 2 godzin.

W zdecydowanej większości przypadków Pacjent pozostaje w szpitalu dobę.

Dolegliwości bólowe po zabiegach artroskopowych kolana są dużo mniej nasilone niż po klasycznych zabiegach z otwarciem stawu. U większości Pacjentów bóle daje się uśmierzyć za pomocą ogólnie dostępnych leków przeciwbólowych. W przypadku silniejszych dolegliwości, lekarz przepisze receptę na mocniejsze środki.

Przebieg okresu pooperacyjnego uzależniony jest od rodzaju wykonanego zabiegu. Dotyczy to zwłaszcza potrzeby odciążania operowanej kończyny (czasu poruszania się z pomocą kul łokciowych), czasu trwania rehabilitacji i powrotu do aktywności fizycznej, a niekiedy również potrzeby okresowego unieruchomienia stawu.

Na większość pytań dotyczących tych kwestii odpowiedź można otrzymać jeszcze na etapie kwalifikacji Pacjenta do leczenia operacyjnego.

Lekarz określi, po jakim czasie można wprowadzić ćwiczenia rehabilitacyjne, takie jak unoszenie wyprostowanej kończyny w pozycji leżącej, wzmacnianie mięśnia czworogłowego uda czy napinanie łydek. Następnie stopniowo odtwarza się pełną ruchomość stawu. Zazwyczaj pełna sprawność wraca po około 6 tygodniach od zabiegu.

Zapraszamy serdecznie do Poradni ortopedycznej w Medical Clinic Podhale Art w Zakopanem, gdzie kwalifikację do zabiegu oraz leczenie prowadzą doświadczeni specjaliści.

Artroskopia Zakopane – Poradnia ortopedyczna Medical Clinic Podhale Art, ul. Chramcówki 7, nr tel: 18 265 74 27.